Türkiye Cumhuriyeti’nin kurucusu Mustafa Kemal Atatürk’ün annesi, tarih sahnesinde önemli bir isim olarak öne çıkan Zübeyde Hanım’ın yaşamı, geçmişteki zorluklarla ve fedakârlıklarla dolu bir öykü sunuyor.
1857 yılında Langaza’da doğan Zübeyde Hanım, Sofuzade Feyzullah Ağa ile Ayşe Hanım’ın kızı olarak dünyaya geldi. Genç yaşta evlenen Zübeyde Hanım, Gümrük Muhafaza Teşkilatı’nda görevli Ali Rıza Efendi ile Selanik’te bir araya geldi.
AİLEDEKİ ZORLUKLAR VE KAYIPLAR
Aile, çocukları Fatma, Ömer ve Ahmet’e kavuştu, ancak Yunanistan sınırındaki tayin nedeniyle ilk olarak Fatma’yı ve sonrasında Ömer ile Ahmet’i kaybetti. Mustafa, 1881 yılında doğduktan sonra Makbule ve Naciye isimleri verilen çocuklarını dünyaya getirdi. Ne yazık ki, Naciye küçük yaşta verem nedeniyle kaybedildi.
Ali Rıza Efendi’nin 1888’de vefatının ardından genç yaşta dul kalan Zübeyde Hanım, çocuklarını büyütme mücadelesi verdi. Ekonomik zorluklara rağmen, kendi çabalarıyla ayakta durmayı başardı.
Mustafa Kemal’in eğitimine büyük önem veren Zübeyde Hanım, oğlunu annesi Ayşe Hanım’ın yanına gönderdi. Ancak, Mustafa Kemal ile kardeşi Makbule, Langaza’da yaşadıkları süre boyunca tarım işlerinde çalıştı.
Zübeyde Hanım, Selanik Gümrükler Başmüdürü Ragıp Bey ile ikinci bir evlilik yaptı, ancak Balkan Savaşı’nın ardından Selanik’ten ayrılarak İstanbul’a göç etti.
Milli Mücadele yıllarında Ankara’ya yerleşen Zübeyde Hanım, oğlu Mustafa Kemal’e 1922 yılında kavuştu.
HAYATIN SON DURAĞI İZMİR
Ankara’nın sert hava koşulları nedeniyle hastalanan Zübeyde Hanım, İzmir’e giderek tedavi görmek istedi. Ancak, felç ve görme kaybıyla mücadele eden Zübeyde Hanım, Latife Hanım Köşkü’nde 1923 yılında, 66 yaşında hayatını kaybetti.
Zübeyde Hanım için yapılan mezar, her yıl 14 Ocak’ta anma etkinlikleriyle dolup taşmaktadır.
